เวียงกุมกาม
เวียงกุมกาม
ประวัติความเป็นมา เวียงกุมกาม
เวียงกุมกามเป็นเมืองหลวงแห่งแรกของอาณาจักรล้านนา สร้างขึ้นในสมัยของพญามังราย ช่วงระหว่างปี พ.ศ. 1829-1838 เนื่องจากพญามังรายต้องการรวบรวมดินแดนให้เป็นปึกแผ่น และต้องการสร้างศูนย์กลางแห่งการปกครอง เวียงกุมกามจึงถูกสร้างขึ้นเพื่อเป็นศูนย์กลางการค้า การเมือง และศาสนาของอาณาจักรล้านนา
เวียงกุมกามตั้งอยู่ริมฝั่งแม่น้ำปิง มีพื้นที่ประมาณ 12 ตารางกิโลเมตร แบ่งออกเป็น 4 เขตเมือง ได้แก่ เขตเมืองเหนือ เขตเมืองใต้ เขตเมืองตะวันออก และเขตเมืองตะวันตก แต่ละเขตเมืองมีคูเมืองและกำแพงเมืองล้อมรอบ เวียงกุมกามเป็นเมืองที่มีความเจริญรุ่งเรืองเป็นอย่างมากในช่วงต้นของอาณาจักรล้านนา มีการติดต่อค้าขายกับอาณาจักรต่างๆ ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มีการเผยแพร่พระพุทธศาสนา และมีการสร้างสรรค์งานศิลปะและวัฒนธรรมมากมาย
ต่อมาในสมัยของพญางำเมือง เวียงกุมกามได้ถูกย้ายไปอยู่ที่เมืองเชียงใหม่ เนื่องจากประสบปัญหาน้ำท่วมบ่อยครั้ง เวียงกุมกามจึงถูกทิ้งร้างลงและค่อย ๆ ถูกฝังกลบใต้ดิน ในปี พ.ศ. 2527 กรมศิลปากรได้เริ่มดำเนินการขุดค้นทางโบราณคดีในเวียงกุมกาม พบหลักฐานทางโบราณคดีมากมาย เช่น โบราณสถาน โบราณวัตถุ และซากเมือง แสดงให้เห็นถึงอดีตอันรุ่งเรืองของเวียงกุมกาม
ในปี พ.ศ. 2534 เวียงกุมกามได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกทางวัฒนธรรมโดยองค์การยูเนสโก ปัจจุบัน เวียงกุมกามเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมที่สำคัญแห่งหนึ่งของประเทศไทย นักท่องเที่ยวสามารถเยี่ยมชมโบราณสถานต่างๆ ในเวียงกุมกาม เช่น เจดีย์เหลี่ยม (กู่คำ) เจดีย์ทรงกลม (กู่ช้าง) เจดีย์ทรงมณฑป (กู่หมาก) วัดเจ็ดยอด วัดกู่เต้า วัดกานโถม เป็นต้น
สถาปัตยกรรม เวียงกุมกาม
เวียงกุมกามเป็นเมืองที่มีสถาปัตยกรรมที่สวยงามและหลากหลาย สะท้อนให้เห็นถึงพัฒนาการทางศิลปะและวัฒนธรรมของล้านนา โบราณสถานที่สำคัญของเวียงกุมกาม ได้แก่
- เจดีย์เหลี่ยม (กู่คำ) เป็นเจดีย์ทรงเหลี่ยมขนาดใหญ่ ตั้งอยู่ใจกลางเวียงกุมกาม สร้างขึ้นในสมัยของพญามังราย สันนิษฐานว่าใช้เป็นศูนย์กลางทางศาสนาของเมือง
- เจดีย์ทรงกลม (กู่ช้าง) เป็นเจดีย์ทรงกลมขนาดใหญ่ ตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกของเวียงกุมกาม สันนิษฐานว่าใช้เป็นที่ประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุ
- เจดีย์ทรงมณฑป (กู่หมาก) เป็นเจดีย์ทรงมณฑปขนาดเล็ก ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของเวียงกุมกาม สันนิษฐานว่าใช้เป็นที่ประดิษฐานพระธาตุ
- วัดเจ็ดยอด เป็นวัดที่มีเจดีย์ทรงเจ็ดยอด ตั้งอยู่ทางทิศเหนือของเวียงกุมกาม สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นในสมัยของพญางำเมือง
- วัดกู่เต้า เป็นวัดที่มีเจดีย์ทรงระฆัง ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของเวียงกุมกาม สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นในสมัยของพญามังราย
- วัดกานโถม เป็นวัดที่มีเจดีย์ทรงแปดเหลี่ยม ตั้งอยู่ทางทิศใต้ของเวียงกุมกาม สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นในสมัยของพญามังราย
สถาปัตยกรรมของเวียงกุมกามได้รับอิทธิพลจากศิลปะอินเดียและศิลปะพื้นเมืองล้านนา เจดีย์ในเวียงกุมกามส่วนใหญ่เป็นเจดีย์ทรงสี่เหลี่ยมและทรงกลม มีลักษณะคล้ายกับเจดีย์ในอินเดีย แต่มีการตกแต่งที่เรียบง่ายกว่า นอกจากเจดีย์แล้ว ยังมีโบราณสถานอื่นๆ ในเวียงกุมกาม เช่น กำแพงเมือง คูเมือง ประตูเมือง สะพาน อาคารต่างๆ ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงวิถีชีวิตของชาวเวียงกุมกามในอดีต
วิถีชีวิต ชาวเวียงกุมกาม
ชาวเวียงกุมกามมีวิถีชีวิตที่เรียบง่าย ประกอบอาชีพทำนา ค้าขาย และประกอบพิธีกรรมทางศาสนา หลักฐานทางโบราณคดีที่พบในเวียงกุมกาม เช่น เครื่องมือเครื่องใช้ เครื่องประดับ และพระพุทธรูป แสดงให้เห็นถึงวิถีชีวิตของชาวเวียงกุมกามในอดีต
อาชีพหลักของชาวเวียงกุมกามคือการทำนา ชาวเวียงกุมกามปลูกข้าวเพื่อเลี้ยงชีพ ข้าวเป็นอาหารหลักของชาวเวียงกุมกาม นอกจากนี้ ชาวเวียงกุมกามยังประกอบอาชีพค้าขาย มีการติดต่อค้าขายกับอาณาจักรต่างๆ ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ สินค้าที่มีการแลกเปลี่ยนกัน ได้แก่ ข้าว ผ้าไหม เครื่องปั้นดินเผา และเครื่องเหล็ก
ชาวเวียงกุมกามให้ความสำคัญกับศาสนาเป็นอย่างมาก ชาวเวียงกุมกามนับถือพระพุทธศาสนานิกายเถรวาท มีการประกอบพิธีกรรมทางศาสนาต่างๆ เช่น การถวายทาน การเวียนเทียน และการสวดมนต์ หลักฐานทางโบราณคดีที่พบในเวียงกุมกาม เช่น เจดีย์ วิหาร และพระพุทธรูป แสดงให้เห็นถึงความเจริญรุ่งเรืองของพระพุทธศาสนาในเวียงกุมกาม
นอกจากนี้ ชาวเวียงกุมกามยังมีวิถีชีวิตที่หลากหลาย เช่น การละเล่นพื้นบ้าน การเต้นรำ และดนตรี หลักฐานทางโบราณคดีที่พบในเวียงกุมกาม เช่น รูปปั้น และเครื่องดนตรี แสดงให้เห็นถึงวัฒนธรรมและประเพณีของชาวเวียงกุมกาม
ตัวอย่างหลักฐานทางโบราณคดีที่แสดงให้เห็นถึงวิถีชีวิตของชาวเวียงกุมกาม ได้แก่
- เครื่องมือเครื่องใช้ เช่น ไถนา ขวาน มีด หม้อ กระทะ ตะเกียง ฯลฯ
- เครื่องประดับ เช่น สร้อยคอ แหวน ต่างหู กำไล ฯลฯ
- พระพุทธรูป
- เจดีย์ วิหาร
- รูปปั้น
- เครื่องดนตรี
- โบราณวัตถุอื่นๆ
หลักฐานทางโบราณคดีเหล่านี้ช่วยทำให้เราเข้าใจถึงวิถีชีวิตของชาวเวียงกุมกามในอดีตมากขึ้น
ความสำคัญ เวียงกุมกาม
เวียงกุมกามมีความสำคัญในด้านต่างๆ ดังนี้
- ด้านประวัติศาสตร์ เวียงกุมกามเป็นเมืองหลวงแห่งแรกของอาณาจักรล้านนา สร้างขึ้นในสมัยของพญามังราย แสดงให้เห็นถึงความเจริญรุ่งเรืองและความสำคัญของอาณาจักรล้านนาในอดีต
- ด้านศิลปวัฒนธรรม เวียงกุมกามมีสถาปัตยกรรมที่สวยงามและหลากหลาย สะท้อนให้เห็นถึงพัฒนาการทางศิลปะและวัฒนธรรมของล้านนา เป็นแหล่งเรียนรู้เกี่ยวกับประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรมล้านนา
- ด้านการท่องเที่ยว เวียงกุมกามเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมที่สำคัญแห่งหนึ่งของประเทศไทย นักท่องเที่ยวสามารถเยี่ยมชมโบราณสถานต่างๆ ในเวียงกุมกาม เช่น เจดีย์เหลี่ยม (กู่คำ) เจดีย์ทรงกลม (กู่ช้าง) เจดีย์ทรงมณฑป (กู่หมาก) วัดเจ็ดยอด วัดกู่เต้า วัดกานโถม เป็นต้น
เวียงกุมกามได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกทางวัฒนธรรมโดยองค์การยูเนสโกในปี พ.ศ. 2534 แสดงให้เห็นถึงคุณค่าและความสำคัญของเวียงกุมกามในฐานะแหล่งมรดกทางวัฒนธรรมที่สำคัญของมนุษยชาติ
ต่อไปนี้เป็นตัวอย่างความสำคัญของเวียงกุมกามในด้านต่างๆ เพิ่มเติม
- ด้านการเมือง เวียงกุมกามเป็นศูนย์กลางแห่งการปกครองของอาณาจักรล้านนา แสดงให้เห็นถึงอำนาจและความยิ่งใหญ่ของอาณาจักรล้านนา
- ด้านเศรษฐกิจ เวียงกุมกามเป็นศูนย์กลางการค้าและแลกเปลี่ยนสินค้ากับอาณาจักรอื่นๆ ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ แสดงให้เห็นถึงความเจริญรุ่งเรืองทางเศรษฐกิจของอาณาจักรล้านนา
- ด้านศาสนา เวียงกุมกามเป็นศูนย์กลางของพระพุทธศาสนานิกายเถรวาทในอาณาจักรล้านนา แสดงให้เห็นถึงความสำคัญของพระพุทธศาสนาในอาณาจักรล้านนา
เวียงกุมกามเป็นเมืองประวัติศาสตร์ที่สำคัญของประเทศไทย เป็นแหล่งเรียนรู้เกี่ยวกับประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรมล้านนา เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมที่สำคัญแห่งหนึ่งของประเทศไทย และเป็นแหล่งมรดกทางวัฒนธรรมที่สำคัญของมนุษยชาติ
ประวัติความเป็นมาเวียงกุมกาม
สถาปัตยกรรมเวียงกุมกาม
เวียงกุมกามคือ
สถานที่ท่องเที่ยวเวียงกุมกาม
มรดกโลก
ประวัติศาสตร์
ประวัติศาสตร์และวัฒนธรรม
วัฒนธรรมล้านนา
กรมศิลปากร
ศิลปะ
แหล่งเรียนรู้เกี่ยวกับประวัติศาสตร์
เมืองหลวงแห่งแรก
เมืองหลวงแห่งแรกของอาณาจักรล้านนา
ล้านนา
ศูนย์การค้าเวียงกุมกาม
ศูนย์การค้าการเมือง
วิถีชีวิตชาวเวียงกุมกาม
ความสำคัญทางประวัติศาสตร์
ความสำคัญเวียงกุมกาม
รูปภาพโบราณสถานเวียงกุมกาม
ภาพถ่ายโบราณสถานเวียงกุมกาม
รูปภาพโบราณสถาน
เวียงกุมกาม
ติดตามข้อมูลเพิ่มเติม :: ancientsites
อ่านบทความเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ได้ที่นี้ :: ปราสาทตาเมือนธม
